Meldunki do Wojciecha Jaruzelskiego od MSW i służb wojskowych, stenogramy ze spotkań władz z przedstawicielami opozycji antykomunistycznej w Magdalence i protokoły zniszczenia dokumentacji archiwalnej - to najważniejsze zasoby, udostępnione przez IPN. Nie znaleziono dowodów na agenturalną współpracę Jaruzelskiego z Informacją Wojskową.
Po czterech miesiącach udostępniono nieznane dokumenty
W lutym biegli IPN w asyście policji przeszukali dom wdowy po generale. Kilka tygodni wcześniej podobna akcja miała miejsce w willi Czesława Kiszczaka. Z obu domów wyniesiono teczki, przetrzymywane wbrew ustawie o Instytucie Pamięci Narodowej. Po blisko czterech miesiącach, IPN udostępnił badaczom nieznane wcześniej dokumenty.
Historycy mogą od dzisiaj zapoznać się łącznie z 47. jednostkami archiwalnymi. Najstarsze dokumenty pochodzą z lat 40. - dotyczą kariery Wojciecha Jaruzelskiego w Ludowym Wojsku Polskim, opiniach służbowych i odznaczeniach. - Uświadomiony, światopogląd marksistowski - pogłębiany stale dużą systematyczną pracą. Wyniki szkolenia polityczno-wychowawczego bardzo dobre. Wymaga czasu na ugruntowanie i przemyślenie całości. Może być używany do wszystkich form pracy polityczno-wychowawczej - napisano w jednej charakterystyce z tamtego okresu. Przełożeni Jaruzelskiego oceniali go jako wzorowego żołnierza, o dużej inteligencji i zrównoważeniu.
Jaruzelski przetrzymywał dokumenty z rozmów w Magdalence
Najciekawsze dla badaczy historii najnowszej będą stenogramy z posiedzeń w Magdalence w latach 1988-1989. To właśnie tam opracowywano zasady rozmów przy Okrągłym Stole. Jeden z dokumentów opisuje spotkanie Lecha Wałęsy z Czesławem Kiszczakiem we wrześniu 1988 roku. "Trzeba ratować kraj z upadku. Wyprowadzenie kraju z kryzysu jest zgodne z dążeniami "Solidarności" - mówił cytowany przywódca opozycji. "Nie chcemy monopolu, ale równych szans. Chcemy mieć prawo istnieć, mieć poczucie podmiotowości" - dodawał Wałęsa. Lech Kaczyński tłumaczył stronie rządowej, że robotnicy nie protestowali ze względów politycznych, a chcieli mieć wpływ na swój związek zawodowy.
Kolejne tomy dokumentacji zawierają notatki ze spotkań w Magdalence 27 stycznia 1989 r., 2 marca 1989 r., opisują rozmowy w Urzędzie Rady Ministrów z marca i kwietnia 1989 r. Po stronie komunistycznej dialog prowadził Stanisław Ciosek, a z nim rozmawiali m.in. Adam Michnik, Jacek Kuroń czy Bronisław Geremek. Przywódcy władz PRL i opozycji dyskutowali o nadchodzących obradach Okrągłego Stołu i o tym, kto powinien zabierać głos. Jedna z propozycji zakładała, że przemawiać powinni tylko Kiszczak i Wałęsa.
IPN nie znalazł teczki TW "Wolskiego"
IPN udostępni również korespondencję od MSW i służb wojskowych PRL, kierowaną do Jaruzelskiego. Historycy będą mogli zbadać nieznane wcześniej dokumenty, dotyczące relacji między PZPR a KPZR. W szafie Jaruzelskiego znalazły się zarządzenia o niszczeniu dokumentacji archiwalnej z 1990 roku i opisujące aferę "Żelazo" z lat 70.
Były I sekretarz PZPR nie miał w domu teczki TW Informacji Wojskowej o ps. "Wolski". Historycy IPN są przekonani, że Jaruzelski był agentem stalinowskiej bezpieki wojskowej. Takie informacje znalazły się m.in. w ujawnionych kilka lat temu aktach STASI, czyli aparatu bezpieczeństwa NRD. Przez lata zarówno Jaruzelski, jak i Kiszczak, zaprzeczali tym informacjom.
Dłużej poczekamy na ekspertyzy grafologiczne ws. teczki TW "Bolka", znalezionej w domu Czesława Kiszczaka. Nad dokumentami pracują specjaliści z krakowskiego Instytutu im. Jana Sehna. Ekspertyzy potrwają jeszcze kilka miesięcy. Historycy nie mają jednak wątpliwości, że donosy TW o ps. "Bolek" są autentyczne, a z SB w latach 1970-1976 współpracował Lech Wałęsa.
Źródło: PAP
GW
© Artykuł jest chroniony prawem autorskim. Wykorzystanie tylko pod warunkiem podania linkującego źródła.
